Kontakt

+48 510 977 663
Umawianie wizyt wtorek 11:00-15:00

Godziny pracy

pon. - pt. 8:00 - 21:00
sob. - nie. Zamknięte

Depresja i trudności w żałobie

Depresja

Depresja należy do ogólnej kategorii zaburzeń nastroju i zaburzeń afektywnych. Ponieważ jest to zespół zaburzeń, wyróżnia się różne rodzaje depresji zarówno ze względu na czas trwania objawów jak i przyczyn powstania depresji. Współcześnie uznaje się, że silny wpływ na powstanie tego zaburzenia mają zarówno czynniki genetyczne, biologiczne i środowiskowe. Depresja jest przykładem zaburzenia gdzie interakcja genów ze środowiskiem prowadzą do jej powstania. Na przykład na etiologię depresji jednobiegunowej składa się około 40% czynników genetycznych i 60% czynników środowiskowych (Nemeriff 2003). Dobrym przykładem ilustrującym różnorakie przyczyny depresji są badania (Agid i in., 1999) potwierdzające hipotezę, iż doświadczenie w życiu wczesnej straty (w tym przypadku utraty bądź nagłej separacji od rodziców przed 17 rokiem życia) wywołuje w jednostce podatność na depresję w życiu dorosłym.

 

Objawy

Objawy jakie generalnie przypisywane są zaburzeniom które mogą świadczyć o depresji to: uczucie przewlekłego smutku i przygnębienia, brak energii, apatia, zaburzenia pamięci, trudność w koncentracji uwagi, zaburzenia cyklu około dobowego (nadmierna senność lub bezsenność), poczucie nieuzasadnionej winy, obniżenie poczucia własnej wartości, znaczne ograniczenie zainteresowania codziennymi czynnościami i brak odczuwania przyjemności z ich wykonywania. W ciężkich stanach mogą pojawić się myśli i tendencje samobójcze a w najcięższych postaciach mogą występować urojenia depresyjne lub omamy np. węchowe dotyczące zapachu zgnilizny lub śmierci.

Rodzaje depresji według klasyfikacji ICD – 10:

Epizod depresyjny (F32) – trwa przynajmniej dwa tygodnie i krócej niż dwa lata oraz charakteryzuje się wyraźnym początkiem;
Zaburzenia depresyjne nawracające (F33) – powtarzające się epizody depresji bez objawów wzmożonego nastroju i zwiększonej energii w przeszłości
Depresja endogenna – uwarunkowana biologicznie, typowa; ostrzejsza w przebiegu od egzogennej; depresja duża, epizod depresyjny o znacznym nasileniu;
Depresja egzogenna, depresja reaktywna – poprzedzona stresującym zdarzeniem. Niektórzy badacze twierdzą, iż w rzeczywistości jest to ta sama depresja jednobiegunowa, a powyższy podział tak naprawdę odzwierciedla podział na depresję ostrą i łagodną.
Cyklotymia – utrzymujące się stałe wahania nastroju w postaci licznych epizodów łagodnej depresji oraz stanów łagodnie wzmożonego samopoczucia.
Dystymia (F34.1) – charakteryzuje się mniejszym nasileniem niż depresja endogenna, rozpoznanie stawia się po upływie dwóch lat od wystąpienia jej objawów, a remisja w jej przypadku nie trwa dłużej niż dwa miesiące.
Depresja poschizofreniczna (F20.4) – przejawia się wystąpieniem objawów depresyjnych po epizodzie zaostrzenia psychozy schizofrenicznej. Objawy schizofrenii mogą się nadal utrzymywać, lecz nie dominują już w obrazie klinicznym.

Leczenie

W leczeniu depresji, a w szczególności jej ciężkiej postaci duże znaczenie ma farmakoterapia, gdzie stosuje się leki stabilizujące nastrój, neuroleptyki pierwszej oraz drugiej generacji a czasem również leki przeciwlękowe i nasenne. Kolejną bardzo ważną formą leczenia stosowaną równolegle z farmakoterapią jest psychoterapia, która pozwala rozwiązać pacjentowi nieuświadomione konflikty związane z depresją i dokonać zmian w jego funkcjonowaniu psychospołecznym. Bardzo ważna jest również zmiana funkcjonowania poznawczego osoby chorej na depresję.

Trudności w żałobie

Proces żałoby związany jest z etapami przeżywania i radzenia sobie z ważnymi utratami w życiu jednostki. Implikuje to myśli, wspomnienia, czy procesy nadawania nowych znaczeń, które ogniskują się wokół straty. Żałoba może dotyczyć utraty bliskiej i ukochanej osoby w skutek śmierci lub rozstania, utraty pracy lub utraty zdrowia w skutek przewlekłej choroby. Właściwie za każdym razem, kiedy w życiu doznaje się utraty automatycznie uruchamiany jest proces żałoby, który czasem jest nazywany kryzysem, chociaż pojęcia kryzys używa się bardziej w kontekście dynamiki zmian adaptacyjnych. Oczywiście im większej straty doznaje jednostka tym proces żałoby jest dłuższy i mocniej przeżywany na poziomie emocjonalnym. Zawsze jest to proces trudny i nieprzyjemny ponieważ zaburza dotychczasowe poczucie bezpieczeństwa, wywołuje nieprzyjemne emocje takie jak smutek, żal, gniew, uczucie pustki po stracie oraz wiąże się z koniecznością zmiany w dotychczasowym funkcjonowaniu czy zmiany wartości i ponownym procesie adaptacji po stracie. Należyte przeżycie żałoby jest bardzo ważne dla ponownego odzyskania równowagi oraz zdrowia psychicznego każdej jednostki.

Duża grupa pacjentów korzystająca z psychoterapii i zgłaszająca objawy bądź też utrwalone tendencje depresyjne czy też zaburzenia lękowe (szczególnie związane z lękiem przed śmiercią) to osoby które zazwyczaj pozostają w ciągle nieprzeżytej do końca żałobie, która często odnosi się do wielu utrat w ich życiu. Czasem ból, rozpacz, żal czy gniew są tak silne, iż jednostka nie chce dopuszczać do siebie tych emocji i nieświadomie stosuje różnego rodzaju mechanizmy obronne aby eliminować bardzo trudne dla niej emocje. Wyparcie, zaprzeczenie i racjonalizacja to częste psychologiczne mechanizmy i strategie radzenia sobie z żałobą. W takich sytuacjach osoby pozostające w żałobie bardzo często stosują również mechanizm ucieczki na przykład poprzez ciągłe przebywanie w towarzystwie, znalezienie dodatkowej pracy lub pracę w nadgodzinach, używki takie jak alkohol a wszystko po to aby nie pozostawać samemu i nie móc przeżyć bardzo trudnych emocji lub też rozmyślać o utracie.

Czasem też w takich sytuacjach ujawniają się tendencje masochistyczne i autodestrukcyjne, które polegają na symbolicznym karaniu siebie za zaistniałą sytuację, na przykład nagłe i intensywne uprawianie różnego rodzaju sportów prowadzące do bólu fizycznego. Zazwyczaj również łatwiej jest odczuwać ból fizyczny niż emocje związane z żałobą. Powyżej wymienione przykłady, to tylko niektóre strategie radzenia sobie z procesem żałoby, aczkolwiek bardzo często spotykane w praktyce klinicznej u pacjentów zgłaszających się po pomoc. Należyte przeżycie żałoby lub utraty wiąże się przede wszystkim z akceptacją zaistniałej sytuacji oraz dopuszczeniem do siebie wszystkich emocji pojawiających się w związku z utratą. Nie zawsze jest to możliwe nawet jeżeli racjonalnie bardzo się tego pragnie. Wynika to przede wszystkim z osobowości jednostki i jej specyficznej konstrukcji psychicznej. Na dalszych etapach ważne jest uwewnętrznienie przeżytego obrazu bliskiej utraconej osoby czy też swojego zdrowia i wykorzystanie jako obiektu który wzmacnia i ma pozytywne konotacje.

W sytuacji gdy przeżycie żałoby jest utrudnione lub było utrudnione w dzieciństwie pomocna jest psychoterapia, dzięki której można przepracować trudne doświadczenia.

Umów się na wizytę u psychologa

Możesz zarezerwować wizytę w kalendarzu online. Wybierz specjalistę oraz dogodny dla siebie termin. W kilka minut otrzymasz potwierdzenie rezerwacji.

Czym Jest Psychoterapia?

Scroll to Top