Zaburzenia seksualne
Zaburzenia seksualne to często nieprzystające do ogólnie przyjętych norm, zachowania seksualne, które maja prowadzić do osiągnięcia satysfakcji seksualnej. W patologicznej formie stają się jedynymi sposobami na osiągniecie satysfakcji. Wtórnie przyczyniają się do wycofania z życia seksualnego i zafiksowania się na tych określonych preferencjach. Utrata kontroli nad tymi upodobaniami i negatywny wpływ na życie pacjenta, jest sygnałem by mimo wstydu lub lęku skontaktować się ze specjalistą takim jak psycholog/seksuolog czy psychiatra. Częstymi przyczynami zaburzeń seksualnych są między innymi traumatyczne przeżycia z okresu dzieciństwa czy też uzależnienie od pornografii.
Inne przyczyny można pogrupować jako czynniki biologiczne, psychiczne oraz społeczno kulturowe. Czynniki biologiczne to na przykład cukrzyca, choroba wieńcowa, udary, stwardnienie rozsiane, choroba nadciśnieniowa, palenie papierosów (połowa palących cierpi na zaburzenia erekcji), uzależnienie do narkotyków (ok.50% osób uzależnionych od heroiny cierpi na zaburzenia wytrysku, u ok.60% uzależnionych jest zmniejszony popęd płciowy), uzależnienie od alkoholu (u ok.60% mężczyzn i 50% kobiet wywołuje różne zaburzenia seksualne). Czynnikami psychicznymi poprzedzającymi występowanie zaburzeń seksualnych często są: nieudane i konfliktowe małżeństwo rodziców, wykorzystanie seksualne w dzieciństwie, brak akceptacji płci dziecka, niedojrzałość uczuciowa, kompleksy, lęki w relacjach z innymi ludźmi, zaburzenia identyfikacji z płcią, ukryte homoseksualne preferencje, Czynniki społeczno-kulturowe dotyczą głównie przekazów odnośnie seksualności, przyjemności seksualnej, orgazmu kreowany w mediach. Na przykład przekaz medialny, który informuje mężczyznę, że może realizować swoje potrzeby gdzie i kiedy tylko chce może przyczynić się do zaburzeń potencji.
DSM-IV zawiera klasyfikację zaburzeń seksualnych. Życie erotyczne według tej klasyfikacji mieści się w kilku kategoriach: tożsamość płciową, orientację psychoseksualną, preferencje seksualne, role płciowe oraz realizację seksualną. Zaburzenia seksualne dotyczą jedynie trzech z powyższych:
zaburzenia preferencji seksualnych (parafilie) – gdy pacjent nie może stworzyć związku z drugą osobą z powodu stosowanych praktyk seksualnych,
dysfunkcje seksualne – realizacja seksualna, związana z fizjologią reakcji seksualnych.
Zaburzenia tożsamości płciowej – transseksualizm
chęć życia jako osoba płci przeciwnej i silne pragnienie akceptacji ze strony otoczenia,
niezadowolenie z własnych anatomicznych cech płciowych i dążenie do ich zmiany.
Parafilie (zaburzenia preferencji seksualnych)
DSM IV przedstawia parafilie jako okresowo występujące silnie podniecające seksualnie fantazje, pragnienia lub zachowania seksualne. Celem osoby z tym typem zaburzeń seksualnych jest zadawanie cierpienia partnerowi lub wykorzystanie seksualne osób nie wyrażających na to zgody, lub obiektów innych niż człowiek, normalnie nie wzbudzających pożądania.
Istnieją dwie grupy parafilli:
pedofilia – obiektem pożądania są dzieci
nekrofilia – obiektem pożądania są zwłoki
zoofilia – obiektem pożądania są zwierzęta
inne parafilie fetyszyzm – obiektem wyzwalającym podniecenie są przedmioty lub inne obiekty, normalnie nie powodujące pobudzenia seksualnego
fetyszyzm transwestycyjny – seksualne spełnienie wiąże się z przebieraniem w ubrania płci przeciwnej
2. nieprawidłowości aktu seksualnego
sadyzm – osiągnięcie podniecenia wiąże się z aktami przemocy wobec partnera
masochizm – podniecenie jest wyzwalane poprzez doświadczenie przemocy lub poniżenia ze strony partnera
ekshibicjonizm- satysfakcję seksualną “daje” obnażanie się przed przypadkowymi osobami
wojeryzm (oglądactwo)- podniecenie jest wyzwalane przez podglądanie innych osób będących w sytuacji intymnej
W przypadku sporego rozwinięcia choroby, czyli sytuacji gdzie zagraża ona życiu innych czy utrudnia normalne funkcjonowanie to można mówić o leczeniu. W razie wystąpienia, któregoś z tych zaburzeń wskazana jest konsultacja z psychologiem/seksuologiem w celu określenia ewentualnej konieczności leczenia i podjęcie leczenia. Wybór metody leczenia uzależniony jest od rodzaju oraz stopnia nasilenia zaburzenia psychoseksualnego.
Dysfunkcje seksualne
Patologia realizacji seksualnej, związana z fizjologią reakcji seksualnych.
1. Brak lub utrata potrzeb seksualnych
2. Zaburzenie erekcji członka (Leczenie impotencji)
3. Zaburzenia orgazmu
4. Zahamowanie orgazmu u kobiet (anorgazmia)
5. Wytrysk przedwczesny
6. Pochwica
7. Odczuwanie bólu w trakcie stosunku (dyspareunia)
Leczenie
leczenie farmakologiczne
metody behawioralne
hipnoterapia
fizykoterapia (hydroterapia, masaże, elekroterapia)- stosowana w zaburzeniach erekcji
psychoterapia
Podjęcie leczenia daje duże szanse na odzyskanie zdrowia seksualnego, gdyż wyniki wielu badań potwierdzają dużą skuteczność terapii zaburzeń seksualnych. Wymaga to jednak dużej motywacji wewnętrznej pacjenta, kompleksowego leczenia oraz często zaangażowania małżonka (po zgodzie pacjenta).