Kontakt

+48 510 977 663
Umawianie wizyt wtorek 11:00-15:00

Godziny pracy

pon. - pt. 8:00 - 21:00
sob. - nie. Zamknięte

Syndrom Stresu Pourazowego (PTSD)

Syndrom Stresu Pourazowego – Jako typowe objawy opisuje się obejmujące epizody powtarzającego się przeżywania urazu na nowo w natrętnych wspomnieniach lub w snach. Objawy te występują na tle uporczywie utrzymującego się poczucia odrętwienia i otępienia uczuciowego, odizolowania od innych ludzi, niereagowaniu na otoczenie, anhedonii oraz unikaniu działań i sytuacji, które mogłyby przypominać przeżyty uraz.

Częste są obawy przed wspomnieniami przypominającymi pacjentowi uraz, prowadzące do ich unikania. Mogą pojawiać się ostre wybuchy strachu, paniki lub agresji, wyzwalane przez bodźce powodujące nagłe przypomnienie sobie sytuacji urazowej.

Zazwyczaj występuje stan nadmiernego pobudzenia układu autonomicznego ze wzmożonym stanem czuwania, wzmożonym odruchem orientacyjnym oraz bezsennością. Z powyższymi objawami i oznakami często współwystępują lęk i depresja, a także towarzyszące temu myśli samobójcze.

Początek zaburzenia następuje nie bezpośrednio po urazie, ale po okresie utajenia, który może trwać nawet do kilku miesięcy, rzadko natomiast przekracza pół roku. U pewnego odsetka osób zaburzenie może mieć przebieg przewlekły, wieloletni, z przejściem w trwałą zmianę osobowości. Czynniki predysponujące (m.in. określone cechy osobowości, uprzednie dekompensacje nerwicowe) mogą obniżać próg reakcji lub zaostrzyć przebieg zaburzeń. Opisywane powyżej objawy PTSD można pogrupować w czterech kategoriach:

 

  •  Nadmiernego pobudzenia, stanu ciągłej gotowości — uczucia jakby niebezpieczeństwo miało w każdej chwili powrócić; stan ten objawia się przyspieszonym rytmem serca oraz podwyższonym ciśnieniu tętniczym, potliwością, niepokojem, wrażliwością lub obojętnością na bodźce oraz reagowaniem nieproporcjonalnym lękiem i czujnym snem.
  •  Przeżywania katastrofy w snach i nawracających wspomnieniach — towarzyszące im emocje mogą dorównywać tym, które dana osoba odczuwała w chwili tragedii.
  •  Zawężenia spostrzegania i zachowania — stan odrętwienia, odizolowania od emocji, częściowe znieczulenie lub utrata poszczególnych wrażeń, zobojętnienie emocjonalne i bierność.
  •  Poczucia winy ocalałego — uczucie bycia winnym wobec tych, którzy nie przeżyli, rozmyślanie o swojej bezradności, o tym, że można było pomóc, zapobiec tragedii, przeżywanie winy z powodu odruchowego ratowania własnego życia.

W klasyfikacji DSM-IV wyodrębniono zespół, który opisano jako complex PTSD, czyli złożony zespół stresu pourazowego lub inaczej disorders of extreme stress not otherwise specified (DESNOS). Są to bliżej nieokreślone zaburzenia w następstwie ekstremalnego stresu, który obejmuje:

 

  •  zmiany w zakresie regulacji impulsów afektywnych, wraz z trudnościami dotyczącymi modulacji złości i zachowań autodestrukcyjnych; 
  • zmiany w zakresie możliwości koncentracji i świadomości, prowadzące do amnezji oraz występowania epizodów dysocjacyjnych i depersonalizacyjnych;
  •  zmiany w zakresie autopercepcji, takie jak chroniczne poczucie wstydu;
  •  zmiany w zakresie relacji z innymi ludźmi, takie jak niezdolność do zaufania komuś czy niezdolność do bliższych związków emocjonalnych;
  •  somatyzacja problemów emocjonalnych;
  •  zmiany w systemach znaczeniowych.

Zespół stresu pourazowego zaburza życie osób nim dotkniętych i znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. Ponieważ jest to zaburzenie psychobiologiczne, ofiary traumatycznych zdarzeń nie przenoszą je do historii swojej pamięci, tylko odtwarzają co jakiś czas w umyśle oraz w przeżywaniu doznając różnych somatycznych objawów, często dokładnie takich jak w sytuacji traumy np. oblanie zimnym potem, kołatanie serca, drętwienie kończyn lub ogólne znieruchomienie. Obecnie badania wskazują, że u około 20% osób które doświadczyły traumatycznego zdarzenia będą zmagały się z PTSD (Breslau, Davis, Anderski, Peterson, 1991; Elliott, 1997; Kulka i in., 1990).

Generalnie według współczesnej definicji uznaje się że PTSD może rozwinąć się u jednostki w reakcji na trzy rodzaje zdarzeń:
1) wypadki, w następstwie których występuje zagrożenie życia lub naruszenie integralności cielesnej lub jednostka przeżywa wspomniane sytuacje jako takie;
2) bycie świadkiem aktów przemocy w stosunku do innych osób;
3) usłyszenie o przemocy w stosunku do bliskich osób lub też nieoczekiwana śmierć bliskiej osoby. DSM IV wymienia zdarzenia które mogą kwalifikować się jako traumatyczne zarówno dla dorosłych jak i dzieci, są to przede wszystkim: walka, napaść seksualna lub fizyczna, bycie przetrzymywanym w charakterze zakładnika lub uwięzienie, akt terroryzmu, torturowanie, klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka. Wypadki i dowiedzenie się o zagrażającej życiu chorobie.

Do objawów związanych z PTSD zalicza się:
1) powtórne przeżywanie zdarzenia w różnych formach sensorycznych (flashbacki),
2) unikanie bodźców przypominających o traumie
3) przewlekłe i nadmierne pobudzenie autonomicznego układu nerwowego. DSM IV uznaje, że wymienione objawy są czymś normalnym w reakcji na traumę. Zespół stresu pourazowego diagnozuje się wówczas, jeśli objawy utrzymują się dłużej niż miesiąc i występują w połączeniu z utratą takich funkcji jak praca czy relacje społeczne.

Natomiast objawy somatyczne w PTSD które związane są z nadmiernym pobudzeniem AUN to: przyśpieszone bicie serca, zimny pot, szybki oddech, kołatanie serca, nadmierna czujność i nadmierna reakcja przestrachu. Kiedy objawy te przybiorą postać przewlekłą mogą dalej powodować zaburzenia snu, zaburzenia funkcji seksualnych, trudności z koncentracją i utratę łaknienia co jest dalszym znakiem rozpoznawczym dla zespołu stresu pourazowego.

Umów się na wizytę u psychologa

Możesz zarezerwować wizytę w kalendarzu online. Wybierz specjalistę oraz dogodny dla siebie termin. W kilka minut otrzymasz potwierdzenie rezerwacji.

Czym Jest Psychoterapia?

Scroll to Top